Zelfstandig spelen is niet voor alle kinderen even makkelijk. Toch verwachten wij dat kinderen ‘’gewoon’’ even zelfstandig gaan spelen. Maar zijn deze verwachtingen wel reëel? En hoe leer je dit aan een kind? Wat kunnen wij doen om kinderen te helpen in het leren spelen op een zelfstandige manier? Mocht je nieuwsgierig zijn lees dan snel verder!
Belangen van zelfstandig te spelen
Zowel samenspelen als zelfstandig en alleen spelen is belangrijk! Hoe heerlijk is het om helemaal alleen diep weggezonken te zijn in je eigen fantasie. De prikkels en de drukte om je heen te vergeten en zo volledig te kunnen ontspannen en emoties van je af te laten glijden. Dit vrije spel is nodig om tot deze ontspanning te komen. Vanuit hier kunnen kinderen sociale vaardigheden leren die belangrijk zijn in verschillende situaties. Even geen regels en richtlijnen die opgelegd zijn door een volwassene.
Het is belangrijk dat kinderen af en toe in het diepe worden gegooid en worden gedwongen om zonder invloeden van een andere creatieve oplossingen leren te bedenken. Wanneer het kind ervaart dat het zelf iets heeft kunnen oplossen, vergroot dit de creativiteit en het zelfvertrouwen. Dus vanaf nu als een kind zich verveelt, lekker laten vervelen en niet geneigd zijn ze te gaan vermaken! Door verveling heeft het kind de kans om tot ontdekkingen te komen en zichzelf met andere dingen bezig te houden, dit geeft kinderen mooie leermomenten en vormt een nieuwe uitdaging.
Benieuwd naar onze blog over spelen dat meer is dan alleen een bezigheid? Lees dan snel verder!
Wat mogen wij verwachten bij zelfstandig spelen?
Het ene kind kan zich zelfstandig goed vermaken en het andere kind heeft hier moeite mee. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld omdat het kind de oudste of het enige kind is. Het kind heeft hierdoor altijd samen met een volwassene gespeeld en minder de kans gehad om te leren zichzelf te vermaken. Het karakter van het kind speelt ook mee. Wanneer het kind altijd op zoek is naar nieuwe avonturen & prikkels, erg beweeglijk en snel afgeleid is, is het voor deze kinderen lastiger om zichzelf te vermaken. Het ene kind heeft ook eerst een duwtje in de rug nodig om te starten met spelen vergeleken met het andere kind.
Hoelang kunnen jonge kinderen gemiddeld per leeftijd zelfstandig spelen?
Peuter: maximaal 15 minuten
Kleuter: ongeveer 20 tot 30 minuten
Kinderen vanaf 7 jaar: een kleine 60 minuten
Het is belangrijk dat je niet strikt uitgaat van deze gemiddelde. Kijk altijd naar het kind en wat het kind zelfstandig aankan! Het is erg zonde om het kind hierin te overvragen en een negatieve ervaring op te laten doen.
Help het kind tot zelfstandig te spelen!
- Bouw het rustig op. Verwacht niet direct dat een kind zelfstandig kan spelen, voor sommige kinderen is het lastig en moeten dit stapje voor stapje leren. Begin met naast het spelende kind zitten. Je doet dan niks en speelt niet mee. Als je merkt dat de aandacht van het kind op het spel gericht is, neem je langzaam steeds meer afstand. Zelfstandig spelen hoeft niet te betekenen dat het kind zich alleen in de ruimte moet bevinden. Sommige kinderen blijven het prettig vinden als er een volwassene in de buurt is en dat is oké!
- Help kiezen. Om te beginnen met spelen, moet je allereerst beginnen met een keuze te maken waar je mee wilt spelen. Dit is voor veel kinderen al erg lastig. Help het kind hierbij. Bij jongere kinderen kun je ze twee keuzes geven en bij de wat oudere kinderen helpt het om een lijst te maken met alles wat ze leuk vinden om te doen. Vanuit deze lijst kunnen ze zelfstandig een keuze maken. Zo blijft de keuze altijd bij het kind zelf.
- Niet urenlang. Houd de verwachtingen laag. Kinderen spelen echt geen uren alleen, dat hoeft ook niet. Het is al heel wat als kinderen 15 minuten alleen kunnen spelen. Hoe ouder ze worden, hoe meer ze er mee geoefend hebben en hoe langer het eindelijk lukt. Heb dus geduld!
- Beeldschermtijd. In deze tijd zijn tablet, computers en televisies niet meer weg te denken en dat hoeft ook niet! Zorg alleen wel dat er duidelijke afspraken en regels zijn over het beeldschermgebruik, dan voorkom je dat kinderen tijdens verveling direct naar hun beeldscherm grijpen.
- Vaste momenten. Spreek met het kind vaste momenten af wanneer het zelfstandig gaat spelen. Bijvoorbeeld na elk gezamenlijk moment; eten, kletsen, buiten spelen, gezelschapsspel etc.
- Buitenspelen. Buiten is voor veel kinderen een fijne ruimte om zelfstandig tot spel te komen. Laat ze in de achtertuin spelen of neem ze mee naar de speeltuin.
- Nodig vriendjes of vriendinnetjes uit. Wanneer er andere kinderen om de kinderen heen zijn, is het vaak dat kinderen zich makkelijker zelfstandig kunnen vermaken. Er hoeft dat niet perse samenspel te ontstaan, maar een ander kind in de ruimte kan wel voor afleiding en nieuwe ideeën zorgen.
- Interesses. Als je merkt dat het kind bijvoorbeeld steeds naar de stofzuiger grijpt, dan geeft dit aan dat het kind dit interessant vindt. Geef het kind dan een alternatief bijvoorbeeld; een speelgoedstofzuiger of een oude stofzuiger. Wanneer er interesses zijn, dan komt het zelfstandig spel van zelf.
- Open-eind speelgoed. Zorg dat het kind open-eind speelgoed heeft. Zoals de naam al zegt is er altijd tijdens dit spel een open-eind en stopt het spel dus nooit. Er is geen vast spelverloop en is volledig afhankelijk van de creativiteit en de fantasie van het kind. Echt uitdagend speelgoed!
Oneindig zelfstandig spelen met open-eind en afwisselend speelgoed
Een wobbel! Op het eerste oog zal je denken; wat moet je er mee? Op heel veel verschillende manieren kan een wobbel gebruikt worden. Het is maar net hoe rijk je fantasie is; een relaxstoel, een brug voor de auto’s, een bedje voor de baby en ga zo maar door….
Houten regenboog! Met de bogen van de regenboog kan je bouwen en van alles mee maken. Kinderen zijn er dus uren zoet mee. De regenboog staat ook nog eens te shinen in de kinderkamer, want hij ziet er super leuk en vrolijk uit.
Benieuwd waarom met je kind spelen en meedoen belangrijk is? En hoe je dit aanpakt in je oh zo volle agenda, meerdere kinderen om je heen en eigenlijk er totaal geen zin in te hebben? Lees dan ook de blog ‘’Wees even kind en speel mee!’’